سازدهنی ترمولو همان ساز شاد و زنده‌ای است که صدایش بواسطه خاطرات کودکی یا فیلم‌هایی جاودانه در ذهن ما به یادگار مانده است و شاید بسیاری از ما با شنیدن این صدا دلمان بلرزد و قلبمان تندتر بزند. بله این معجزه موسیقی و معجزه نوای خاص ترمولوی قصه‌ی ماست.
پس بیایید قدری بیشتر با وجه حرفه‌ای این ساز زیبا آشنا شویم و شاید عاشقش شدید و اقدام به یادگیری آن کردید.
شکل ظاهری سازدهنی ترمولو
سازدهنی ترمولو به طور معمول دارای دو ردیف 24 سوراخه است که این نوع از سازدهنی بیشتر در چین رایج است و نوع 21 سوراخه آن محبوبیت بیشتری در ژاپن دارد. غالب افراد ترمولو را دارای 24 سوراخ می‌دانند که هر سوراخ توسط یک تیغه به دو سوراخ بالایی و پایینی تقسیم شده است.
ترمولو نیز مانند سازدهنی دیاتونیک فاقد کلید اسلاید است و ابعاد آن بزرگتر از دیگر سازدهنی‌هاست.
نحوه تولید صدا در ترمولو
سازدهنی ترمولو دارای 24 سوراخ و یک نت به ازای هر سوراخ است و رنج صوتی حدود 3 اکتاو را پوشش می‌دهد. در این ساز سوراخ‌های فرد با دمیدن و سوراخ‌های زوج با مکش هوا به صدا در می‌‌آیند. هر نت در ترمولو دو زبانه دارد و صدای حاصل از ارتعاش زبانه‌ها اندکی با هم تفاوت دارند.
فرکانس سوراخ های ردیف بالا از فرکانس سوراخ‌های پایین قدری پایین‌تر بوده و صدای زیرتری دارند. کوک سازدهنی ترمولو مبتنی بر گام دیاتونیک می‌باشد اما تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای بین این دو ساز دیده می‌شود. و البته سازدهنی ترمولو معمولا در هر اکتاو نت های مربوط به گام ماژور دیاتونیک (Major Diatonic Scale) را دارد و از این رو بسیار مناسب نواختن آهنگهای سبک Folk می باشد.
سبک‌های رایج سازدهنی ترمولو
سازدهنی ترمولو نسبت به دو نوع سازدهنی رایج دیگر یعنی سازدهنی دیاتونیک و کروماتیک بسیار کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و حتی بعضی از اساتید گمان می‌کنند که این ساز در بین مردم بیشتر به عنوان اسباب‌بازی شناخته می‌شود تا یک ساز حرفه‌ای.
سبک‌های پاپ، راک و فولک برخی سبک‌های رایج در این ساز هستند. این ساز توانایی استفاده در گروه‌های موسیقی و یا به صورت تکنوازی را داراست.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله انواع سازدهنی را مطالعه کنید.
صدای خاص تولید شده توسط سازدهنی ترمولو
برای نواختن این ساز معمولا در دو سوراخ بالا و پایین را به صورت هم‌زمان می‌دمند و صدایی که تولید می‌شود در اثر اختلاف ارتعاش دوزبانه بالا و پایین قدری لرزان است و به آن (tremolo effect) می‌گویند.
شاید علت نام‌گذاری این ساز نیز همین موضوع باشد چراکه واژه ترمولو در زبان ایتالیایی به معنای لرزان آمده است.
صدای این ساز شاد، سرزنده و نیرومند است. پس باید مواظب باشید در حین تمرین با اطرافیانتان به مشکل نخورید.
ترمولوی خشک و ترمولوی خیس
هرچه میزان اختلاف در فرکانس ارتعاش دو زبانه بیشتر باشد، افکت ترمولوی تولید شده بیشتر می‌شود. در سازدهنی‌های ترمولوی غربی (Western Tremolos) زبانه‌های دوگانه با اختلاف بیشتری نسبت به هم کوک می‌شوند و در نتیجه صدای ترمولوی بسیار واضحی را تولید می کنند که اصطلاحا به آن ترمولوی “خیس” (Wet Tremolo) گفته می‌شود.
در مقابل، در سازدهنی‌های ترمولوی آسیایی (Asian Tremolos) زبانه‌های دوگانه کوکشان نسبت به هم نزدیک‌تر است و به همین خاطر صدای ترمولوی کم وضوح‌تری ایجاد می‌کنند که اصطلاحا به آن ترمولوی “خشک” (Dry Tremolo) گفته می‌شود.
قیمت این ساز چه‌قدر است؟
همان‌طور که می‌دانید سازدهنی‌ها به طور کامل وارد می‌شوند و قیمت آن‌ها کاملا وابسته به دلار است. وقتی شما جهت خرید سازدهنی ترمولو به عاملان فروش مراجعه کنید مشاهده خواهید کرد که قیمت‌ها از حدود 20 هزارتومان برای ترمولوی اسباب‌بازی آغاز می‌شود و تا چند میلیون تومان در مدل‌های خاص نیز می‌رسد.
آموزش سازدهنی ترمولو
این ساز در مقایسه با دو نوع سازدهنی دیگر از محبوبیت و رواج کمتری برخوردار است و شاید کمتر استاد و موسسه‌ای باشد که اقدام به آموزش سازدهنی ترمولو بکند. اما اگر به یادگیری این ساز علاقمند هستید میتوانید با اندکی پیگیری و ممارست استاد و یا منابع آموزشی خوبی را در این زمینه پیدا کنید.
در ایران بیشتر آموزش سازدهنی کروماتیک رواج دارد. زیرا به کمک سازدهنی کروماتیک میتوانید تمام آهنگ ها و نت های سازدهنی را بنوازید.
از طرفی میتوانید برای خرید سازدهنی کروماتیک با مدرسین و متخصصین نیز مشورت داشته باشید که این مهم به شما بسیار کمک خواهد کرد تا بهتر وارد موسیقی شوید.
باید بگوییم که این ساز صدایی فوق‌العاده و به غایت زنده‌ای دارد و می‌تواند به خوبی نقش ابزاری جهت ابراز احساسات پاک انسانی را بازی کرده و در غم‌ها و شادی‌ها مونسی برای تنهایی‌های انسان امروز باشد. اگر می‌خواهید نواختن این ساز زیبا را یاد بگیرید همین الان اقدام کنید. فردا دیر است.
